Waarom back-ups maken?
Waarom moet je een back-up maken? Zal wel door mijn mainframe achtergrond komen, wij maakten altijd back-ups. Niet alleen achteraf na wijzigingen, soms zelfs vóóraf als we belangrijke updates gingen doorvoeren. De reden is duidelijk: er zal maar iets misgaan, dan wil je terugvallen op de back-up.
Sterker nog, je denkt dat alles goed gegaan is, maar later ontdek je dat er toch een fout is ingeslopen. Waar is de back-up?
De terechte vraag: Ja, maar ik run geen mainframe, maar een bescheiden computer. Klopt, maar denk eens aan de volgende scenario's:
- Het programma dat je gebruikt (BankTrans, Naanab) geeft problemen. Wat doe je?
Je downloadt het programma opnieuw bij de leverancier, installeert het, en gaat verder alsof er niets gebeurd is; - Je kijkt op tv naar een kookprogramma, ziet een interessant recept en typt dit over op de computer. Je wilt het opslaan, maar er gaat iets mis. Weg recept. Gelukkig weet je nog wat je tikte, of zoekt dit op en typt het opnieuw. Opslaan, en het probleem is verholpen;
- Je zet de computer aan om banktransacties in te gaan lezen, maar er gebeurt niets. Het scherm blijft zwart. Onderzoek leert dat het opslagmedium (harde schijf, SSD) de veroorzaker is. Wat nu? Spoiler: Je bent alles kwijt;
- Je kijkt naar het Journaal en hoort dat de Lockbit hackers zijn opgepakt. Gelukkig. Maar er zijn meer hackers op de wereld. En er komen er dagelijks meer bij. Wat doe jij als jouw computer gehackt wordt? Of denkt je, dat overkomt alleen anderen? Dit zijn mogelijke scenario's (niet alle):
- Je betaalt het gevraagde losgeld en de computer wordt ontgrendeld. Kost geld, maar je kunt verder;
- Je betaalt, maar ontvangt nooit de sleutel om de computer te kunnen ontgrendelen - gebeurt vaak.
Je bent nog steeds gegijzeld; - Je weigert te betalen en richt de computer opnieuw in. Download de benodigde programma's, installeert ze, en... je mist alle transacties;
- ...
Of hoor je liever het verhaal uit de beginjaren van de pc, waarin in de hcc-nieuwsbrief het verhaal stond van een postzegelverzamelaar die jaren erin gestoken had om zijn collectie in de computer te zetten. Waarna de harde schijf crashte.
BankTrans
In BankTrans kun je opgeven waar de back-up geplaatst moet worden. Verander je niets, dan wordt de back-up op dezelfde plaats gezet waar de database staat. Mijn advies is deze elders te plaatsen.
Kik op Bewerken > Instellingen > tweede tabblad Gegevens. Bij Administratie-instellingen kun je de plaats aangeven waar de back-up moet komen.
Een back-up maken is eenvoudig: Klik op Bestand > Backup administratie. Je krijgt de volgende pop-up:
De naam van de back-up heeft de volgende indeling:
banktrans - de naam van de administratie
2.91 - de versie van de software
2024 03 03 - de datum van de back-up in het formaat jaar, maand, dag
13:07:10 - het tijdstip van de back-up.
De naamgeving heeft een duidelijke reden, maar is voor deze beschrijving nu niet relevant.
De extensie bac staat voor back-up; het originele transactiebestand heeft de extensie bav.
Vervolgens kun je (eventueel) de plaats van de back-up opzoeken en het bestand kopiëren/verplaatsen naar een betere locatie.
Voor het geval je een back-up moet terugzetten, kun je het beste de Help raadplegen: Help > Help > Geavanceerd > Backup.
Naanab
In tegenstelling tot BankTrans heeft Naanab geen ingang in het Instellingenmenu.
Klik op Bestand > Back-up. Je krijgt de keuze: Back-up maken en Back-up terugzetten.
Back-up maken
Er verschijnt een pop-up waar je het bestand wilt opslaan. Selecteer de gewenste plaats.
Als je de naam niet aanpast (waarom zou je?) is de schrijfwijze:
Naanab-2024-03-03.nnb - naam (Naanab), jaar (2024), maand (03), dag (03), met de extensie nnb (Naanab?).
In tegenstelling tot BankTrans bevat de naam geen tijdstempel; wil je meerdere back-ups op één dag dan verschijnt de melding:
... bestaat al.
Wilt u het vervangen. Ja | Nee.
Bij Nee krijg je dezelfde pop-up als hierboven en kun je de naam aanpassen. Bijvoorbeeld door er (01), (02), (..), achter te zetten.
De volgende keer dat je een back-up maakt, zal de laatst gekozen plaats getoond worden.
Back-up terugzetten
Dit wijst zich vanzelf. Er verschijnt een pop-up Back-up laden en de plaats van de laatste back-up wordt getoond. Kies je gewenste back-up bestand en klik op Openen. Na het terugzetten word je uitgelogd en moet je je opnieuw aanmelden.
Vraag: Hoe zet ik een back-up terug als Naanab niet meer wil starten?
Antwoord: In het startmenu van Naanab staat rechtsboven een Opties-knop (3 liggende streepjes) met o.a. de keuze Back-up terugzetten.
Waar bewaar ik mijn back-up/back-ups?Laat ik beginnen met een bekentenis: Ben altijd tegenstander geweest van opslaan in de cloud, maar begin langzaam te neigen naar wél opslaan in de cloud, mits ... <de mits is uiterst belangrijk>
Waar je de back-up(s) bewaard is afhankelijk van de mate van beveiliging die je voorstaat. M.a.w. hier kies je zelf voor.
Van makkelijk: weinig beveiligd, tot geavanceerd: alle voorzorgsmaatregelen zijn genomen.
Laten we de gradaties benoemen:- Niveau 1 - Je bewaart de back-up op dezelfde computer waar de database staat
Voordeel: makkelijk
Nadeel: weinig beveiligd
Het voordeel is duidelijk: enkele muisklikken en je hebt een back-up.
Daar staat tegenover dat hiermee de 'simpele' problemen opgelost worden. 'Echte' problemen echter niet.
Problemen met de database los je hiermee op. Je hebt aanpassingen gemaakt en opgeslagen, om vervolgens te ontdekken dat dit verkeerd was. I.p.v. een moeilijk traject in te gaan om alles terug te draaien, zet je de laatste back-up terug.
Hieronder vallen ook computerproblemen. Al worden deze steeds meer ondervangen door het besturingssysteem.
Dé klassieke fout die veel computergebruikers maken, is de back-up van C naar D te verplaatsen. Meestal zijn de C en D (harde schijf, of SSD) één opslagplaats, maar gepartitioneerd. Gaat deze stuk, dan is zowel het C- als D-gedeelte onbruikbaar. - Niveau 2 - Je bewaart de back-up op een andere plaats
Voordeel: (meestal) even makkelijk als bij Niveau 1
Nadeel: niet alle mogelijke 'omstandigheden' worden voorkomen
Andere plaats mag je heel ruim interpreteren. Zo heb ik in mijn laptop een kleine usb-stick ter grootte van de ontvanger/zender van een draadloze muis:
Valt niet op, maar gaat niet tegelijk stuk als de opslagplaats op mijn computer. (Behalve als de computer (laptop!) in brand vliegt door een oververhitte accu.) Maar een usb-stick, externe opslag (harde schijf/SSD), of NAS voldoen als je deze elders bewaard. - Niveau 3 - Je bewaart de back-up buiten de woning
Voordeel: Alles afgedekt
Nadeel: Andere problemen kunnen optreden
Op niveau 2 heb je het meeste afgedekt, maar niet alles. De bekendste problemen zijn brand en inbraak:- Brand op de benedenverdieping door kortsluiting in de tv, of een ontploffende accu (laptop, smartphone). Als de brandweer op tijd arriveert kun je nog steeds veel schade hebben, maar de back-ups op zolder zijn gered;
- Inbraak is hiermee vergelijkbaar; de dief neemt van alles mee, maar vindt de back-ups veilig opgeborgen op zolder niet. Aangenomen dat je verzekerd bent, kan de schade dan meevallen.
Kan aan de gebruiker liggen (zwak wachtwoord), maar ook de aanbieder kan gehackt worden omdat deze onvoldoende voorzorgsmaatregelen genomen heeft.
Je moet zelf de afweging maken wat voor jou het zwaarst weegt.
SHA1 hashcode: a97d2a3866f809c267f9aea563e04ceae62f069a 20240503 1247w #61